fot.Jan Kameníček, lic. CC BY-SA 3.0 Kości i czaszki w kaplicy kutnohorskiej, obok której dokonano znaleziska.

Około 1500 szkieletów w trzydziestu masowych grobach odnaleziono kilkadziesiąt kilometrów od czeskiej Pragi. To prawdopodobnie największa tego typu nekropolia w późnośredniowiecznej Europie. A wiele wskazuje na to, że nie odkopano jeszcze wszystkiego…

W Kutnej Horze, leżącej ok. 65 km od Pragi, archeolodzy odkopali 30 masowych grobów ofiar XIV-wiecznych epidemii i plag głodu. Znaleziono je przypadkiem, podczas badań wokół tamtejszej Kaplicy Czaszek. O odkryciu poinformował prasę w czwartek Jan Frolik z Instytutu Archeologii Akademii Nauk Republiki Czeskiej, który nadzoruje wykopaliska.

W grobach znajduje się po 50-70 ciał, co daje łącznie około 1500 szkieletów. W późnośredniowiecznych Czechach nie było większych masowych pochówków, a według Jana Frolika – także w całej ówczesnej Europie.

Masowe groby otaczają Kaplicę Czaszek od północy, a częściowo też od zachodu i wschodu. Doły, w jakich się znajdują, mają wymiary 2,2×2,2 metry i do 3,5 metra głębokości. Ciała chowano piętrowo. W najpłytszym z grobów było 5 warstw, w najgłębszym – aż 26!

Najstarsze szczątki pochodzą od ofiar głodu z 1318 roku, a pozostałe w większości od zmarłych podczas epidemii Czarnej Śmierci w latach 1348-1350. Prawdopodobnie groby nie były oznakowane, ponieważ naruszono je podczas kolejnych pochówków i budowy kaplicy.

Kutnohoskie stanowisko archeologiczne. Screen ze strony iRozhlas.cz.

Między szczątkami nie znaleziono zbyt wielu przedmiotów, jedynie pojedyncze sprzączki i monety. Kości są stopniowo przenoszone do wyspecjalizowanej pracowni archeologicznej, aby eksperci mogli je dokładnie zbadać. Jak dotąd poddano ekspertyzie około 400 ciał. Archeolog Filip Velímský tłumaczy, że badane są wiek, płeć, możliwe choroby (szczególnie kości) oraz wyleczone (lub nie) rany. Naukowcy liczą, że dzięki temu lepiej poznają styl życia ówczesnych ludzi.

Kaplica Czaszek w Kutnej Horze jest jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc w Czechach Środkowych. Z przychodów z biletów sfinansowano tam prace renowacyjne, które rozpoczęły się w 2014 roku i potrwają prawdopodobnie do 2024 roku. Jak podejrzewają archeolodzy, w tym czasie zapewne natrafią na jeszcze więcej masowych grobów.

Źródła informacji:

1. Archaeologists uncover 30 medieval mass graves, Prague Daily Monitor.
2. Chris Johnstone, Archaeologists say Czech Mass Graves could be unique in Europe, Radio Praha in English.
3. Medieval Mass Graves Unearthed, Archaeology.
4. Michal Trnka, Pavla Firbacherová, Evropský unikát. Archeologové našli 30 hromadných hrobů u kutnohorské kostnice, iRozhlas.