Twoja Historia

Portal dla tych, którzy wierzą, że przeszłość ma znaczenie. I że historia to sztuka dyskusji, a nie propagandy.

Badania DNA pozwoliły odkryć tajemnicę pochodzenia greckich cywilizacji

Fragment fresku z pałacu w Knossos

fot.Paginazero/CC by 3.0 Fragment fresku z pałacu w Knossos

Cywilizacje minojska (ok. 2000-1450 p.n.e.) i mykeńska (ok. 1600-1100 p.n.e.) od dawna stanowiły zagadkę dla badaczy  wciąż niewiele wiadomo na ich temat, pomimo licznych pozostałości po ich kulturze. Badania DNA pobranego ze starożytnych szkieletów pozwoliły jednak uchylić rąbka tajemnicy dotyczącej ich pochodzenia.

Cywilizacje minojska i mykeńska były pierwszymi zaawansowanymi i piśmiennymi cywilizacjami, które pojawiły się w Europie. Stanowiły zagadkę dla badaczy od początku, czyli od momentu, kiedy odkryto ich ślady: w 1874 roku Heinrich Schliemann znalazł grobowce w Mykenach, zaś ćwierć wieku później Arthur Evans odkopał ruiny pałacu w Knossos – pozostałość kultury minojskiej. Cywilizacje te zostawiły po sobie pałace, biżuterię, freski, teksty zapisane nie do końca odczytanym pismem – oraz grobowce.

To właśnie tam naukowcy znaleźli materiał badawczy. Próbki DNA zostały pobrane ze szczątków znalezionych w komorach grobowych pochodzących z epoki brązu znajdujących się w regionie Morza Egejskiego. Naukowcy zsekwencjonowali genomy i porównali je z 332 pobranymi z innych starożytnych szczątków oraz tysiącami genomów współczesnych ludzi.

Jak wykazały badania, istnieje ciągłość genetyczna między poprzednikami cywilizacji minojskiej i mykeńskiej a współczesnymi Grekami; cywilizacje te wyłoniły się z egejskich społeczności rolniczych i stopniowo przekształciły się w społeczeństwo greckie okresu archaicznego.

Genetycznie Minojczycy i Mykeńczycy najwięcej wspólnego mają z rolnikami z wczesnego neolitu pochodzącymi z terenów dzisiejszej Grecji i Turcji – genomy obu tych cywilizacji były do siebie podobne. Badania wykazały również, że w DNA Minojczyków i Mykeńczyków znajdują się geny pochodzące z populacji wschodnich, wywodzących się z terenów Kaukazu i Iranu. Tylko w żyłach Mykeńczyków płynęła jednak krew ludów z północy, co może wskazywać na skutki ogromnej prehistorycznej migracji z eurazjatyckich stepów na tereny Grecji kontynentalnej.

W ubiegłym stuleciu pojawiło się wiele teorii na temat pochodzenia kultur minojskiej i mykeńskiej oraz tego, jak wiele zawdzięczały wielkim cywilizacjom Mezopotamii i Egiptu. Jak powiedział kierujący badaniami Iosif Lazaridis, genetyk z Harwardzkiej Szkoły Medycznej, teorie te były trudne do sprawdzenia, ale z pomocą starożytnego DNA można powiedzieć więcej na temat korzeni dwóch starożytnych cywilizacji.

Jak twierdzi Lazaridis, dalsze badania mogą pozwolić odpowiedzieć na pytanie, jak „wschodnie” i „północne” geny znalazły się w DNA greckich cywilizacji epoki brązu: czy z powodu nagłych i wielkich migracji, czy też powolnego i stopniowego przenikania ludności z sąsiednich regionów.

Źródło informacji:

  1. Nature.
  2. M. Gannon, More than Myth: Ancient DNA Reveals Roots of 1st Greek Civilizations, Live Science.

Komentarze (1)

  1. Robert Odpowiedz

    Ciekawe, czy w Polsce podjął się ktoś badań nad relacjami łączącymi państwo Hetytów i państwa obszaru kultury mykeńskiej…

Dodaj komentarz

Jeśli chcesz zgłosić literówkę lub błąd ortograficzny kliknij TUTAJ.